Trening piłki nożnej – faza ataku
Otwarcie gry – jedna z subfaz ataku, którą powinniśmy nauczać już w najmłodszych grupach treningowych. Sposobów i schematów na otwarcie gry jest bardzo wiele, wszystko zależy od samych zawodników, którzy na bazie obserwacji (piłka, przestrzeń, przeciwnik, partner) podejmują samodzielne decyzje.
Głównym celem otwarcia gry jest przeniesienie gry przynajmniej o jedną linię dalej. Oczywiście, nie chodzi o to, żeby nasi zawodnicy pozbywali się piłki uderzając ją bezmyślnie do przodu, ale o świadome wyście spod pressingu, kreowanie nowej akcji, tworzenie przewagi w danym sektorze boiska.
Dlaczego tak ważna jest umiejętność efektywnego otwarcia gry?
-zawodnicy w sposób zorganizowany tworzą nową akcje meczową
-kształtujemy podstawowe umiejętności piłkarskie (przyjęcie kierunkowe, siła i jakość podania, gra 1×1)
-budujemy pewność siebie, skuteczne otwarcie gry wzmacnia poczucie wartości zawodników
-uczymy się grać pod pressingiem przeciwnika
-kształtujemy odpowiedzialność, współpracę w grze w strefie niskiej/średniej
Podzieliłem moim zawodnikom boisko na dwie strefy – bezpieczeństwa (zawodnicy na pozycji 4/5 ograniczają pojedynki 1×1, przesuwają grę o jedną linię dalej, często wykorzystując zawodnika nr 6) i kreatywności – tu mamy dowolność w kreowaniu gry (pojedynki 1×1, decyzyjność i kreatywność). Jest odpowiedzialność, a następnie kreatywność/ryzyko – tutaj nie ma kompromisów.
Otwarcie gry – Orlik a Młodzik?
Wielokrotnie powtarzałem, że otwarcie gry w Orliku jest najtrudniejszym elementem do opanowania. Dlaczego?
-wąskie pole, wysoka obrona przeciwników, zakaz uderzenia piłki na drugą połowę przez bramkarza, niski poziom umiejętności technicznych zawodników.
Małe pole + wysoka obrona przeciwników + niskie umiejętności techniczne obrońców = katastrofa. I tak, dzieci powinny się uczyć otwarcia gry w strefie niskiej, ale w większości nie mają do tego stworzonego optymalnego środowiska. Po kilku błędach, utracie bramki, dziecko zaczyna bać się, traci pewność siebie, popełnia proste błędy. I nawet nie chodzi o presję ze strony trenerów/rodziców (tak, naciskają na brak ryzyka), ale o sam fakt znalezienie się w danej sytuacji bosikowej bez wyposażenia w odpowiednia narzędzia.
Tak, wiele razy moja drużyna traciła bramki przy otwarciu gry, tak, kilka razy miałem dość, ale zawsze z tyłu głowy miałem – muszą próbować, nawet kosztem utraconych bramek, na Młodziku będzie łatwiej. Nie myliłem się.
Na większym boisku zawodnicy mają więcej przestrzeni, ich siła podań też jest na zdecydowanie innym poziomie oraz wzrasta ich świadomość boiskowa, rozumienie gry. Jest łatwiej.
Nauczać otwierania gry można na wiele sposobów – na większym polu, z ograniczeniami, z przewagę liczebną drużyny otwierającej, ze strefami, z małymi bramkami imitującymi zawodników. W formie ścisłej, ścisłej otwartej, w formie fragmentu gry. Wszystko zależy od poziomu umiejętności naszych zawodników, naszego pomysłu na otwarcie gry.
Małe bramki jako „imitacja” zawodników
Często podczas jednostki treningowej małe bramki „imitują” pozycje zawodników. Sam też często korzystałem z takim środków treningowych, zwłaszcza przy nauce otwarcia gry. Ale… nie do końca się to sprawdza, małe bramki powodują, że zawodnicy „boją” się podań z dalszej odległości, podchodzą do nich i uderzają z bliskiej odległości. A tego nie chcemy, linia podania musi być otwarta, ale z zachowaniem odpowiedniej odległości, zgodnie z naszym modelem gry.
Dlatego, powoli odchodzę od małych bramek, jeśli już to stosuję bramki z pachołków, a niedługo w ogóle nie będę z nich korzystał 
Otwarcie gry w strefie niskiej = dobry zespół?
Utarło się przekonanie, że dobre zespoły otwierają grę w strefie niskiej, następnie budują akcje, są cały czas przy piłce, kontrolują grę. I należy ten element nauczać już od najmłodszych lat. Jeśli się mylę, to mnie poprawcie.
Ile razy denerwowaliście się na zespoły, które tylko „lagują”? Ile razy usprawiedliwialiście tym porażkę swojej drużyny? Ja też tak robiłem. Nieważne, że jest to tylko jeden element gry, ale na nim tak się skupiamy, że zapominamy o tym ze przeciwnik musiał sobie wykreować akcje bramkową, skutecznie sfinalizować akcję, dobrze zagrać w fazie obrony etc. A co jeśli drużyna otwiera grę z pominięciem pierwszej linii, ale w pozostałych elementach jest kreatywna (budowanie gry w strefie środkowej, kreowanie sytuacji bramkowych, finalizacja akcji)? To nadal jest słaby zespół?
Oczywiście, otwarcie gry i budowanie akcji w środkowej strefie powoduje, że nasi zawodnicy częściej są przy piłce, kontrolują sytuacje boiskową, czują się pewnie na placu gry, ale pamietajmy że naszym głównym celem w fazie atakowania jest zdobycie bramki, a co za tym idzie wygrać mecz. Otwarcie gry jest tylko składową, wycinkiem fazy atakowania.
Otwieranie gry tylko w strefie niskiej jest łatwe do przewidzenia przez przeciwników, przez co zwiększamy ryzyko utraty bramki. A moja drużyna chce strzelać bramki, nie zawsze z wykorzystaniem środkowych obrońców. Jeśli moja „9” jest niekryta przy linii środkowej, to mam zakazać swojemu bramkarzowi długiego podania?
Uważam, że sposób i schemat otwarcia gry musi być dostosowany do aktualnych warunków na boisku – ustawienie przeciwników (zorganizowany/niezorganizowany), sposób obrony (obrona wysoka/niska), zawodnicy których mamy na boisku, fragment meczu (początek, koniec). Ważne, żeby przeciwnika… zaskoczyć, a czy to będzie długie podanie, czy wykorzystanie środkowych obrońców do budowania gry, to jest nieistotne. Celem fazy atakowania jest zdobycie bramki, a w jakim stylu to zrobimy, to ma znaczenie?
Jaki sposób otwierania gry jest najefektywniejszy?
Jeśli drużyna realizuje cele, wygrywa mecze, to nieważne czy otwiera grę w strefie niskiej, czy gra długimi podaniami. Cel jest jeden (wygrać mecz), rozwiązań jest wiele.
Pamietam do dziś jak zaleciłem obserwować swoim zawodnikom mecz Ligi Mistrzów z głównym naciskiem na otwarcie gry w strefie niskiej (element ćwiczony w mikrocyklu). W całym meczu były łącznie 3 otwarcia w strefie niskiej, bądź tu mądry 
Jaki mam pomysł na otwarcie gry?
Otwarcie gry ze zmianą sektora boiska
Jedna z moich ulubionych „schematów” otwarcia gry. Skupienie uwagi w bocznym sektorze boiska, podanie do zawodnika 6/8, który przenosi grę do przeciwnego sektora bocznego.
Warunek konieczny:
szeroko ustawieni wahadłowi
jeden wahadłowy schodzi niżej, drugi wyżej
zawodnik nr 6/8 ukierunkowany na zmianę strony (jako opcja)
podanie do wahadłowego uzależnione od ustawienie środkowych/bocznych obrońców
wahadłowi ukierunkowani zdobywanie przestrzeni, grę 1×1 w fazie atakowania
Zobacz koniecznie:
Trening piłki nożnej dzieci U6 – przykładowa jednostka
Trening piłki nożnej – przykładowa jednostka treningowaz prowadzenia piłki różnymi sposobami
Uderzenia piłki w formie zabawowej
Uderzenia i przyjęcia wewnętrzną częścią stopy, czyli piłkarskie ABC
Trening piłki nożnej – uderzenia i przyjęcia w różnych wariantach
Trening piłki nożnej – wszechstronne szkolenie ruchowe, czyli najwyższa pora kształtować koordynację ruchową
Małe gry jako podstawowy element jednostki treningowej
Trening piłki nożnej – obwód stacyjny dla dzieci U12
Trening piłki nożnej – organizujemy tor przeszkód dla najmłodszych
Trening piłki nożnej – drybling, gra 1×1 z przeciwnikiem
Trening piłki nożnej – uderzenie piłki zewnętrznym podbiciem
Trening piłki nożnej – uderzenie piłki prostym podbiciem
Trening piłki nożnej – uderzenie piłki wewnętrznym podbiciem
Nauka uderzenia prostym podbiciem
Przykładowe otwarcie gry mojego zespołu – Łódzka Akademia Futbolu rocznik 2012
Przejdźmy do środka treningowego, który wykorzystałem w treningu Młodzika. Ustawienie bramek, stref, liczbę zawodników możesz dowolnie modyfikować zgodnie z Twoim modelem gry. Pamiętaj, przedstawiony poniżej środek treningowy może być dla Ciebie inspiracją, zachęcam wszystkich do modyfikacji w ramach potrzeb.
Otwarcie gry – 4×3 + br z przejściem do 8×6 + 2BR
ORGANIZACJA
- boisko podzielone na dwie strefy
- w pierwszej strefie gra 4×3 + BR
- po wejściu do drugiej strefie gra 8×6+2BR
PRZEBIEG
- bramkarz otwiera grę do zawodnika 4/5/2/3/6
- po pierwszym podaniu następuję pressing przeciwników
- zawodnicy z drugiej strefy mogą wejść do pierwszej strefy w momencie:
-odbioru piłki przez partnerów w pierwszej strefie
-wejścia przeciwników do drugiej strefy – przejście do gry 8×6 + 2BR
WSKAZÓWKI/UWAGI
- bramkarz zawsze otwiera grę (po wyjściu piłki poza boisku, po straconej/zdobytej bramce).
- nie ograniczam bramkarza, może zagrać piłkę do dowolnego partnera.
- po każdej akcji zawodnicy odbudowują strukturę obrony (4 obrońców).
- Po 5′ zmiana zawodników w strefach.
- zawodnicy 2/3 ustawieni szeroko (zgodnie z moimi modelem gry)
- aktywna praca zawodnika nr 6 (wsparcie, gra w trójkącie, zmiana centrum gry).
- środek treningowy można dowolnie modyfikować – można ustawić więcej bramek (imitacja pozycji skrzydłowych), zwiększyć/zmniejszyć liczbę zawodników w poszczególnych strefach.
Trenerze, mam nadzieję, że Cie zainspirowałem, wszystkie informacje oraz sposoby otwarcie gry wykorzystuję na co dzień w pracy z rocznikiem 2012 (Młodzik). Jeśli masz pytania, śmiało pisz.
Do zobaczenia na boisku!
Szukasz profesjonalnych ćwiczeń, gier i zabaw ruchowych?
Chcesz mieć wszystkie materiały zawsze pod ręku?
Nie trać czasu, zamów książkę “90 gier i zabaw ruchowych z piłką”, e-book “120 pomysłów na atrakcyjną rozgrzewkę dla dzieci” , a będziesz zawsze przygotowany do zajęć ruchowych!
Zajrzyj do mojego sklepu po więcej publikacji.
